بررسی تأثیر پرایمینگ با محلولهای نمکی و اسید جیبرلیک بر جوانه زنی بذور بنفشه (viola tricolor)

چکیده در کشاورزی و باغبانی که بذرها نقطه شروع تولید گیاه هستند ضروری است که بهترین کارایی ممکن را نشان دهند تا از استقرار مطلوب گیاه اطمینان حاصل شود. با توجه به وضعیت اقلیمی منطقه و زمان کاشت بنفشه (تیرماه) که شرایط بسیار سختی از نظر خشکی و کمبود رطوبت هوا و کمبود آب بر منطقه حاکم است معمولاً کاهش شدید تعداد بذور جوانه زده و پس از ان کاهش تعداد گیاهچه ها جهت تولید نشاء اتفاق می افتد که این موارد با توجه به طولانی شدن مدت زمان خزانه گیری باعث افزایش هزینه های تولید نشاء می شود. به منظور برسی واکنش جوانه زنی گیاه زینتی بنفشه نسبت به پرایمینگ توسط تعدادی از مواد مورد استفاده معمول در پرایمینگ بذور گیاهان، تحقیق حاضر در سال1389 در دو آزمایش مجزا به اجرا در آمد. آزمایش اول شامل بررسی تأثیر تیمارهای پرایمینگ بر جوانه زنی گیاه بنفشه زینتی بود که در آن سه روش اسمو ، هیدرو و هورموپرایمینگ مورد ارزیابی قرار گرفت . تمامی این آزمایشات به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا شدند . آزمایش اسموپرایمینگ با مواد کلرید کلسیم، نیترات پتاسیم ، کلرید سدیم و پلی اتیلن گلایکول 6000، با سطوح پتانسیل اسمزی 1- و 2- مگاپاسکال و آزمایش هورموپرایمینگ با اسید جیبرلیک در غلظت های 20 ،40 و 80 ppmانجام شد . کلیه آزمایشات پرایمینگ در مدت زمان ثابت 72 ساعت بر روی جمعیت های بذور گیاه زینتی بنفشه بیرجند یک (پایه مادری تحت شرایط بدون تنش) و بیرجند دو (پایه مادری تحت شرایط تنش شوری) اجرا گردید . آزمایش دوم به منظور مقایسه تیمارهای مختلف بکار رفته در آزمایشات پرایمینگ با شاهد در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد که در آن کلیه 12تیمار بکار رفته در پرایمینگ با شاهد که بذور خشک و تیمار نشده بود از نظر شاخص های جوانه زنی مقایسه گردید . نتایج آزمایش اول نشان داد که محلول نمکی cacl2 در پتانسیل های اسمزی 1- و 2- بیشترین تأثیر را بر شاخص های جوانه زنی بذور هر دو جمعیت بیرجند یک و دو داشت و هورموپرایمینگ با اسید جیبرلیک در هیچیک از غلظت های بکار برده شده نتوانست تأثیر معنی داری بر شاخص های جوانه زنی (بجز طول ساقه جه) بذور بنفشه بگذارد. نتایج بدست آمده در آزمایش دوم نشان داد که شاخص های جوانه زنی جمعیت بیرجند یک (بجز سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه) تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفتند و اختلاف آنها با شاهد معنی دار شد. در بذور جمعیت بیرجند دو نیز شاخص های جوانه زنی (بجز طول ریشه چه) تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفتند و اختلاف آنها با شاهد معنی دار شد. واژگان کلیدی: بنفشه، پرایمینگ ، جوانه زنی ، پتانسیل اسمزی، جمعیت بذر.